Polskie Towarzystwo Meteorytowe

 
 

Meteoryty żelazne anomalne

W tej grupie znalazły się meteoryty żelazne, których skład chemiczny nie pasuje do żadnej grupy.


Czestochowa Rakow I, Polska, 50° 48’ N, 19° 07’ E. W grobowcu datowanym na 700 – 500 pne znaleziono bransoletę z meteorytowego żelaza. Ma kształt owalny, około 73x61 mm i grubość 6,3 mm. Zawiera 18,25% niklu.

KMaG: 1,03 f.


Czestochowa Rakow II, Polska, 50° 48’ N, 19° 07’ E. W grobowcu datowanym na 700 – 500 pne znaleziono bransoletę z meteorytowego żelaza. Ma kształt owalny, około 70x50 mm i grubość 4,5 mm. Zawiera 12,47% niklu.

KMaG: 0,97 f.


Dronino, Rosja, 54° 45’ N, 41° 25’ E. W lipcu 2000 roku mieszkaniec Moskwy, Oleg Guśkow, wracając z grzybobrania koło wsi Dronino, znalazł 40 kg bryłę żelaza. Na początku 2003 trafiła ona do Instytutu Wiernadzkiego i tam rozpoznano, że to meteoryt. Latem 2003 r. poszukiwacze wykopali, z głębokości od 0,2 do 2 m, ponad 600 okazów (największy 250 kg); w sumie ok. 3 ton. Znaleziono je na obszarze ok. 0,5 x 1,5 km. Rozmieszczenie okazów sugeruje, że meteoryt utworzył krater o średnicy 30 m, obecnie zasypany. Meteoryt jest ataksytem niskoniklowym składającym się z kamacytu z niewielką ilością taenitu w postaci mikroskopijnych igiełek. Występują liczne wrostki troilitu, który wskutek wietrzenia przeszedł w inną postać siarczku. Otoczone są one wodorotlenkami żelaza. Okazy są silnie zwietrzałe i otoczone warstwą rdzy do 3 cm grubości.

SKoZ: 1800 cs; JanW: 235,0 cs, 123,0 s, 120,7 sc, 31,0 cs; JSzW: 128,0 s; MStP: 122,9 sc; Zea: 106,24 sc; KMaG: 57,5 sc; JPłB: 55,3 s; KZT: 50,0 s; JBaZ: 13,6 sc.


Kendall County, Teksas, USA, 29° 24’ N, 98° 30’ W. W 1887 r. znaleziono bryłę ok. 21 kg., która została zakupiona przez Naturhistorisches Museum w Wiedniu. Jest to anomalny chemicznie heksaedryt z inkluzjami krzemianów i grafitu.

MGPAN: 91,51 sc.


Laguna Manantiales, Argentyna, 48° 35’ S, 67° 25’ W. W 1938 r. poganiacz mułów, obozujący w górach Santa Cruz, wbił nóż w piasek chcąc go oczyścić i natrafił na coś twardego. Zaintrygowany wygrzebał dużą bryłę żelaza. Ważącą 91,37 kg bryłę otrzymał w 1945 r. A. Naves i posiadał ją aż do śmierci. Spadkobiercy postanowili ją sprzedać. Zakupił ją Marlin Cilz z dwoma innymi kolekcjonerami i pociął na płyty. Okazało się wtedy, że jest to nietypowy oktaedryt drobnoziarnisty z wyjątkowo niską zawartością niklu, ok 7%, i efektownymi, choć czasem nieregularnymi figurami Widmanstättena.

MGPIG: 513,2 sc.


Northwest Africa 859 (Taza), Maroko. W 2001 r. znaleziono liczne meteoryty żelazne o łącznej wadze ponad 75 kg. Wiele okazów jest orientowanych z zachowaną skorupą z zakrzepłymi strużkami spływającego metalu. Strukturalnie jest to oktaedryt plessytowy z widocznymi po wytrawieniu efektownymi igiełkami kamacytu w szarej masie taenitu. Zawiera 15,6% niklu.

KMaG: 144,9 cs; JanW: 65,2 cs, 17,1 cs, 15,5 ep, 13,6 s, 6,1 cs; KZT: 55,0 wcs; MStP: 17 cs; AKiW: 12,8 ocs; RBoW: 7,5 fs; JBaZ: 7,20 ep; KTKUB: 6,5 cs, 5,9 wcs; WSZ: 5,9 hs; JPłB: 5,7 hs; KBKE: 5,5 hs; JSzW: 4,7 ep, 2,7 cs, 2,3 cs; RITc: 4,7 hs; GMik: 4,6 hs; WWoG: 3,9 ep; TŚcK: 3,53 s; MPaJ: 2,5 wcs; JŁuW: 2,1 ep; MPPF: 0,60 ep.


Santa Catharina, Brazylia, 26° 13’ S, 48° 36’ W. Dwa kilometry od brazylijskiego brzegu, na wyspie Sao Francisco, M. Gonclaves da Rosa znalazł w 1875 r., na zboczu niewielkiego wzgórza, bardzo zwietrzałe bryły żelaza ważące 2557 kg., 1500 kg., 450 kg., 375 kg., 300 kg. i mniejsze, w sumie ponad 25 ton. Pierwsze znaleziono na powierzchni, a dalsze w wykopach u podstawy wzgórza. Rozmieszczenie brył sugeruje, że we wzgórze uderzył jeden meteoryt, który rozbił się przy uderzeniu, a potem fragmenty rozpadały się wskutek wietrzenia i staczały po zboczu. Większość wysłano do Anglii do przetopienia na nikiel. Strukturalnie jest to ataksyt.

JanW: 397,1 cs; KMaG: 59,1 s; MGUJ: 48,8 f; JDCB: 28,8 sc; JSzW: 25,0 s; KTKUB: 22,0 sc; Zea: 21,3 s; MMWr: 20,55 f; AJNH: 11,58 s; JPłB: 10,79 s; ToGa: 8,56 s.


Santiago Papasquiero, Meksyk, 24° 30’ N, 106° W. W 1958 r. znaleziono bryłę 119,5 kg. ok. 83 mile od wsi Santiago Papasquiero. Strukturalnie jest to ataksyt z niską zawartością niklu.

OAUJ: 30,5 sc; KMaG: 18,6 sc; OPiOA: 18,5 s; MKGW: 9,0 s.


Tishomingo, Oklahoma, USA, 34° 15’ N, 96° 41’ W. W 1965 roku znaleziono cztery bryły ważące łącznie około 250 kg. Metal składa się z martensytu i taenitu w stosunku objętościowym 79:21. Strukturalnie jest to ataksyt z wysoką zawartością niklu, 32,5%.

JanW: 34,4 s; RBoW: 17,1 sc.


Tres Castillos, Meksyk, 29° 28’ N, 105° 48’ W. Znaleziony w marcu 1992 r. na ranczu Tres Castillos, w prowincji Chihuahua. Ważąca 150 kg bryła miała stosunkowo świeżą skorupę obtopieniową z wyraźnymi regmagliptami. Wystawiono ją na sprzedaż na targach w Tucson, gdzie kupił ją Marlin Cilz i pociął na 10 płyt i 2 piętki. Strukturalnie oktaedryt średnioziarnisty.

ASPF: 67,5 sc; KMaG: 32,9 sc; JBaZ: 2,95 sc.


 


 


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

W tle: meteoryt Taza