Polskie Towarzystwo Meteorytowe

 
 
Chondryty zwyczajne L3

Litera L, od angielskiego wyrazu low = niski, oznacza niską zawartość żelaza. Meteoryty tego typu dość słabo przyciągają magnes, choć silniej niż te typu LL. Skorupa na nich jest zwykle bardziej gładka, niż na chondrytach typu H. Wnętrze meteorytu zazwyczaj jest jasnoszare, ale bywa też ciemnozielone, czy nawet czarne. Trójka oznacza, że chondry są bardzo wyraźne, w cieście skalnym jest dużo szkliwa, a minerały tych meteorytów nie są w równowadze chemicznej, czyli od momentu zlepienia się ziaren tworzących meteoryt nie ulegał on żadnym przeobrażeniom.


Barratta
, Australia, 35° 18’ S, 144° 34’ E. W 1845 roku znaleziono kamień ważący 65,8 kg. W 1889 roku znaleziono dwa kamienie 14,1 kg i 21,8 kg. Czwarty kamień, ważący 21,8 kg, kupił H. A. Ward w 1902 roku. Później znaleziono jeszcze kamień 79,4 kg. Sklasyfikowany jak L3.8. Pociemniały wskutek silnego szoku (S4).
TŚcK: 0,52 s.

Bovedy, Irlandia Północna, 54° 34’ N, 6° 20’ W. Wieczorem, 25 kwietnia 1969 roku, obserwowano nad wyspami brytyjskimi bolid lecący z SE na NW. Trzy dni później znaleziono w Sprucefield meteoryt, który przebił azbestowy dach i rozpadł się na dwa kawałki. Drugi kamień, ważący 4,95 kg, spadł na farmę w Bovedy, ok. 60 km NW od Sprucefield.
JanW: 2,00 sc.

Dar al Gani 313, Libia, 26° 48’ N, 15° 54’ E. W 1997 r. znaleziono na Saharze 3294 g. Typ L/LL3.
MKGW: 5,50 s; KMaG: 4,9 sc.

Julesburg, Colorado, USA, 39° 59’ N, 102° 16’ W. W 1983 r. znaleziono kamień 56,6 kg w dole ze śmieciami w Julesburgu. Dokładna klasyfikacja L3,6.
KMaG: 7,3 sc; OPiOA: 4,1 s.

Northwest Africa 469, Maroko. Meteoryt sprzedawany w postaci małych okazów pod nazwą “Boudnib”. Ocenia się, że zebrano ponad 350 okazów o łącznej wadze ok. 7 kg. W Polsce okazy pochodzące prawdopodobnie z tego spadku oferowane są na giełdach minerałów pd nazwą “Boudenib”.
JBaZ: 15,14 s; RITc: 6,5 ep; GMik: 4,8 ep; KMaG: 4,3 hs; MCiD: 4,10 ep; AJNH: 3,8 ep; RBoW: 3,0 ep; KSoK: 2,6 ep; JSzW: 2,5 hs; JStM: 2,0 ep; KZT: 1,4 cs; SKoZ: 1,3 ep; ASPF: ts.

Northwest Africa 987. 1 sierpnia 2001 roku kupiono w Erfoud mało zwietrzały kamień z silnymi zmianami szokowymi (W1, S5) ważący 975 g.
KTKUB: 4,60 sc.

Northwest Africa 1260, Maroko. W 2002 roku Matteo Chinellato kupił w Erfoud 27 mało zwietrzałych kamieni z silnymi zmianami szokowymi (W1, S6) ważących łącznie 2518 g. Prawdopodobnie z tego samego spadku pochodzą jeszcze NWA 1189, NWA 1244, NWA 1245, NWA 1246 NWA 1248, NWA 1249 i NWA 1259, ale w nich zmiany szokowe są mniejsze (S2/3). Typ L3.8-6.
MCiD: 48,76 fs; JPłB: 8,3 sc; KMaG: 8,2 sc; AKiW: 7,4 fs; RRzG: 6,9 fs; WWoG: 6,1 s; JStM: 5,6 s.

Northwest Africa 1283, nazwa i klasyfikacja prowizoryczna. Adam i Greg Hupe kupili w Zagorze w Maroku kamyk ważący 44 g. w połowie pokryty skorupą.
JanW: 0,30 s.

Northwest Africa 1696, Maroko. W 2002 roku kupiono w Rissani mało zwietrzały (W1, S1-3) kamyk ważący 213 g.
MCiD: 37 s + s; KMaG: 11,57 ep.

Northwest Africa 4048. W 2004 r. kupiono w Maroku nieco zwietrzały (S2, W2) kamyk ważący 60 g.
JSzW: 4,46 sc; MCiD: 3,32 fs; KMaG: 3,00 sc.

Sahara 02500. W latach 2001 – 2002 znaleziono wiele mało zwietrzałych kamieni (W1, S2) o łącznej wadze 410850 g. Oferowane także pod nazwą Wadi Mellene.
MCiD: 447 ep, 135 cs, 72 cs, 55 cs; KMaG: 46,6 s; JBaZ: 34 s.

Santa Vitoria do Palmar, Brazylia, 33° 31’ S, 54° 25’ W. Trzy kamienie ważące około 34 kg, 4,34 kg i 1,57 kg znalazł w marcu 2003 roku koło miasta Santa Vitoria do Palmar Roberto Maciel, który szukał indiańskich strzał. W lutym 2004 roku na tym samym terenie Lautaro Correia znalazł czwarty kamień ważący 10,450 kg. Wszystkie okazy przynajmniej częściowo są pokryte skorupą. Jest to niezbrekcjowany chondryt z oliwinami i piroksenami nie będącymi w równowadze chemicznej. Chondry mają wyraźne granice i występują wszystkie ich typy. Stopień szokowy S3/4, stopień zwietrzenia W2.

Sayh al Uhaymir 089, Oman, 20° 53’ N, 57° 12’ E. Kamień ważący 2618 g znaleziono 17 stycznia 2001 roku na powierzchni pustyni. Ma wyraźne chondry, do 7 mm średnicy, różnych typów: porfirowe oliwinowo-piroksenowe i oliwinowe, promieniste piroksenowe, belkowe oliwinowe, ziarniste i skrytokrystaliczne. S2, W2. Sklasyfikowany jako L/LL3.6/3.7.
TŚcK: 0,379 s.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

W tle: meteoryt Sahara 02500