Polskie Towarzystwo Meteorytowe

 
 
Chondryty zwyczajne H3

Litera "H", od angielskiego wyrazu high = wysoki, oznacza wysoką zawartość żelaza. Meteoryty tego typu wyraźnie przyciągają magnes i są łatwe do rozpoznania. Ich skorupa obtopieniowa jest zwykle gruzełkowata z powodu sterczących grudek metalicznego żelaza. Oliwiny i pirokseny w tych meteorytach zawierają najmniej żelaza ze wszystkich chondrytów zwyczajnych, bo dużo żelaza jest w postaci metalu. Trójka oznacza, że minerały tych meteorytów nie są w równowadze chemicznej i nie ulegały przeobrażeniom od momentu powstania skały. Jednak wiele tych chondrytów zawiera okruchy bardziej przeobrażone i wtedy są one typu H3-6.


Açfer 028
, Algieria, 27° 40’ N, 4° 15’ E. W 1989 r. znaleziono kamień ważący 3130 g. Dokładna klasyfikacja H3,9.
KMaG: 0,1 sc.

Bremervörde, Niemcy, 53° 24’ N, 9° 6’ E. 13 maja 1855 r. usłyszano detonacje, po czym w pobliżu wsi Gnarrenburg spadło co najmniej 5 kamieni ważących w sumie  7,25 kg.. Największy z nich ważył 2,75 kg. Dokładna klasyfikacja H3,7.
MMWr: 11,9 fc.

Brownfield (1937), Teksas, USA, 33° 13’ N, 102° 11’ W. W 1937 r. znaleziono 2 małe kamienie, 28 g. i 426 g., a w następnych latach pięć większych. W sumie znaleziono dotąd 40,96 kg. Dokładna klasyfikacja H3,7.
OPiOA: 1,9 s.

Dar al Gani 318, Libia, 27° 9’ N, 15° 52’ E. W 1997 r. znaleziono na Saharze wiele zwietrzałych kamieni (S2, W3) o łącznej wadze 4236 g.
KMaG: 5,7 sc.

Dhofar 195, Oman, 18° 16’ N, 54° 15’ E. 3 grudnia 1999 roku znaleziono 52 zwietrzałe kamienie (W3, S4) ważące łącznie 2384 g.
KTKUB: 6,55 cs.

Grady (1937), Nowy Meksyk, USA, 34° 48’ N, 103° 19’ W. Kamień o wadze 9,3 kg znaleziono w 1937 r. Wcześniej, w 1933 r. znaleziono kamień 4,23 kg, ale okazało się, że jest on zupełnie innego typu. W 1970 r. znaleziono trzeci kamień, 5,7 kg, który zaliczono do typu H4 i nazwano “Grady (c)”.
KMaG: 21,34 fc; JanW: 0,4 f.

Korra Korrabes, Namibia, 25° 12’ S, 18° 05’ E. W listopadzie 1996 r. farmer szukający okazów Gibeona znalazł w korycie wyschniętej rzeki kamień ważący 22 kg i 11 mniejszych fragmentów o łącznej wadze 18 kg. Poszukiwacze znaleźli przy pomocy wykrywaczy setki bardziej zwietrzałych kawałków w promieniu 50 m od miejsca znalezienia pierwszego okazu, co zwiększyło łączną masę do ok. 130 kg. Największy okaz znaleziono w murze okalającym ogród. Meteoryt średnio zwietrzały (W2), bez zmian szokowych (S1) z ładnymi chondrami zawierającymi szkliwo.
JanW: 12,0 s; KMaG: 11,2 fs; JSzW: 8,1 s; GMik: 7,0 f; SKoZ: 5,8 sc; AKiW: 4,5 s.

Northwest Africa 790, nazwa i klasyfikacja prowizoryczna. 17 marca 2001 r. Mike Farmer kupił w Casablance kamyk ważący 51 g.
MCiD: 3,44 fs.

Northwest Africa 1287. Nazwa prowizoryczna. Adam i Greg Hupe kupili w Zagorze w Maroku 4 poryte skorupą kamyki o łącznej wadze 72 g. Prowizorycznie sklasyfikowane jako H3-6.
JanW: 4,3 s.

Northwest Africa 1955, Maroko. W 2002 roku zakupiono w Rissani kilkanaście okazów o łącznej wadze 2 kg. Sklasyfikowany jako H/L3-4.
KMaG: 23,34 hs; MCiD: 14,98 fs, 8,88 fs; JSzW: 13,5 s; KTKUB: 6,42 sc; KZT: 3,4 s; JPłB: 2,6 ep; RITc: 2,16 fs.

Northwest Africa 2427, Maroko. 15 marca 2004 roku kupiono w Erfoud 2 mało zwietrzałe (W1, S1) kamyki ważące łącznie 111,5 g. Sklasyfikowane na Uniwersytecie Śląskim przez prof. Łukasza Karwowskiego.
MCiD: 28,1 ep; KMaG: 3,53 fs.

Oum Dreyga, Sahara Zachodnia, 24° 18’ N, 13° 06’ W. Marokańscy żołnierze stacjonujący w Saharze Zachodniej widzieli 16 października 2003 roku meteoryt spadający na góry Gour Lafkah, na południe od Zbayra, około 21 km od Oum Dreyga. Meteoryt spadł w pobliżu długiego na 670 km muru zbudowanego w 1985 r., zabezpieczonego minami przeciwpiechotnymi i strzeżonego przez żołnierzy. Znaleziono około 17 kg. Większość zebrano po deszczu i są nieco utlenione. Okazy które zebrano zaraz po spadku, są bardzo świeże, z czarną skorupą. Sklasyfikowano je jako brekcję H3-5. Meteoryty trafiły do marokańskich dealerów, którzy sprzedawali je pod nazwami Amgala i Gor Lefcah.
MCiD: 74 cs, 21,2 ep; JanW: 36,7 cs, 15,0 cs, 6,3 ep; ASPF: 19,9 cs; KMaG: 14,77 cs; MStP: 6,0 hs; WSZ: 2,74 ep; JPłB: 2,0 sc; RITc: 1,8 fs.

Zag, Sahara Zachodnia, 27° 20’ N, 9° 20’ W. 4 lub 5 sierpnia 1998 r. obserwowano spadek meteorytu w górach w sąsiedztwie Zag w Maroku. Miejscowi sprzedali kolekcjonerom około 175 kg pod nazwami Zag, Sagd i Tan-Tan. Meteoryt jest brekcją regolitową, w której występują fragmenty H3, chociaż dominuje typ H6; dlatego zaliczono go do typu H3-6. We fragmentach H3 znaleziono mikroskopijne kryształy halitu (NaCl).
MCiD: 580,0 cs, 81,7 hs, 34,69 cs; JanW: 198,0 cs, 46,03 cs, 25,0 ep, 21,93 s; MWGUW: ; MKGW: 61,8 fc, 18,4 sc; KMaG: 16,7 f; JAB: 13,7 s; ASPF: 12,4 ep, ts; MStP: 10,98 f; KSzS: 10,0 ep; KTKUB: 9,7 hs; JStM: 7,2 s; JDCB: 6,9 s; SKoZ: 6,0 sc, 1,0 s; JSzW: 4,3 sc; Zea: 4,1 s; JPłB: 3,3 sc; HGwL: 3,2 s; RITc: 3,1 fs; WSZ: 2,97 sc; JŁuW: 2,6 fs; JBaZ: 2,2 s; NAWPI: 2,2 s; KZT: 1,3 f+f; GMik: 0,85 s; TŚcK: 0,5 s; RRzG: 0,2 sc.

Zegdou, Algeria, 29° 45’ N, 4° 30’ W. Bruno Fectay i Carine Bidaut poszukujący meteorytów, znaleźli w sierpniu 1998 r. zwietrzały kamień ważący 6,7 kg. Meteoryt zawiera liczne chondry, a także ciemne okruchy pozbawione chondr.
KMaG: 55,4 sc; JStM: 8,0 s; KTKUB: 7,9 sc; KSzS: 5,3 s; RRzG: 4,0 sc; TŚcK: 3,8 s; JSzW: 3,7 s; WWoG: 3,7 s; AKiW: 3,6 s; JPłB: 3,3 s; RITc: 3,2 s; WSZ: 3,08 sc; KMoW: 2,9 s; AJNH: 2,5 s; SKoZ: 2,4 s; JBaZ: 2,2 s; GMik: 2,1 s; KZT: 1,7 s; ASPF: ts.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

W tle: meteoryt Zegdou