|
Allende, Meksyk, 26° 58’ N, 105°
19’ W. 8 lutego 1969 r., krótko po północy, u wydawcy "El
Heraldo" w Chihuahua, w Meksyku zadzwonił telefon z wieścią,
że dzieje się coś niezwykłego. Istotnie za oknami było widno
jak w dzień, a nad południowym horyzontem przesuwało się
jaskrawe, pulsujące niebieskobiałe światło pozostawiając za
sobą ognisty ślad. Mieszkańcy wsi położonych 240 km. na
południe od miasta byli przerażeni; lecący nad nimi na
północny wschód niezwykle jasny bolid rozpadł się na dwie
części, z których każda eksplodowała jak fajerwerk.
Towarzyszyły temu potężne grzmoty, a potem tysiące kamieni i
kamyczków spadły z nieba na ziemię.
Pierwszy kamień znaleziono rankiem kilka kroków przed domem
w wiosce Pueblito de Allende. Przy spadku lekko wbił się w
ziemię. Zebrano ponad 2 tony meteorytów na obszarze o
długości 50 km. i szerokości 10 km. Największy ważył ok. 110
kg., ale rozłupał się przy spadku. Ostatnio znaleziono
dalsze, nie zauważone wcześniej okazy. Wszystkie meteoryty
otrzymały nazwę Allende.
Tak duża ilość okazów meteorytu tak rzadkiego typu pozwoliła
na przeprowadzenie licznych badań. Na temat tego meteorytu
ukazała się rekordowa liczba publikacji. Szereg prac na jego
temat okazało się przełomowymi. Okazy Allende składają się z
ciemnoszarej materii, w której tkwią chondry oraz białawe
wrostki tlenków wapnia i glinu, które są najstarszymi
minerałami znalezionymi w meteorytach. Są też drobne okruchy
żółtawego trolitu i nieliczne drobne ziarenka metalicznego
żelaza. Ciemna materia zawiera nieduży procent węgla i
związków organicznych. Pokrywa to wszystko czarna skorupa
materii, która stopiła się podczas spadania i zastygła.
Dokładna klasyfikacja: CV3.2
MZPAN: 61,2 cs, 16,1 sc; OPiOA: 51,45 cs,
26,33 ep, 7,8 ep; KMaG: 43,1 cs, 6,0 fs; OAUW:
41,6 ep; JanW: 34,16 cs, 10,00 ep, 8,80 cs, 7,31 cs,
4,29 cs, 4,20 cs; OAUJ: 30,3 hs; MCiD: 30 ep;
JStM: 27,4 cs, 6,5 hs; LChG: 27,1 s; RBoW:
24,2 cs, 6,2 sc; MMuK: 21,3 wcs; JP: 20,0 cs,
4,2 sc, 2,0 fp; MMKF: 18,3 wcs; MKGW:
17,6 cs, 15,6 cs, 13,6 ep; ASPF: 17,5 sc, ts+ts;
WWoG: 14,3 cs; RITc: 12,2 ep; TCeŁ: 10,7
wcs; MGUJ: 8,5 sc, 2,8 s; DJP: 8,0 cs;
MGPIG: 7,8 cs, 4,4 f; JAB: 7,5 sc, 6,5 sc;
JJDL: 7,48 sc; HGwL: 7,4 sc; MMWr: 7,0 s,
6,0 ep, MWGUW: 7,0 cs, 5,5 sc; EMK: 6,70 sc;
MEPZG: 6,3 ep; MStP: 6,0 cs, 2,45 ep, 0,2 f;
KSoK: 5,6 s; MgKG: 5,5 sc; RRzG: 5,3 fc;
ToGa: 5,0 cs, 0,6 s; GMik: 4,9 fc, 0,6 sc;
KSzS: 4,9 s; KTKUB: 4,78 sc; GMiL: 4,7 s;
JDCB: 4,26 sc; AKoW: 4,2 ep; JAZ: 4,1 ep;
RUrŚ: 3,7 s; ZNoL: 3,6 ep; KMoW: 3,5 f;
TŚcK: 3,5 ep; MPPF: 3,3 ep; LPoW: 3,2 hs;
JPłB: 2,8 fc; AKiW: 2,7 fc; JSzW: 2,6 fc;
PSoO: 2,55 s; BSzW: 2,5 sc; JWoK: 2,4 s;
TP!W: 2,4 ep; MPaJ: 2,3 s; KBKE: 2,2 ep;
NAWPI: 2,1 s, 1,4 s, 0,9 s, 0,7 s, 0,2 s; JPłK:
2,1 ep; MŚcG: 2,0 ep; KZT: 1,9 ep; WSZ:
1,75 ep; JŁuW: 1,7 cs, 1,0 ep; TZwW: 1,7 ep;
JBaE: 1,6 sc; AMaW: 1,3 s; MWiW: 1,25 s;
MSzŁ: 1,1 s, 0,25 s; JBaZ: 0,5 ep; SKoZ:
0,4 fc; ŁODG: 0,39 f; MKoL: 0,35 f; JRaT:
0,35 f; BDąT: 0,22 f; PiOAG: 0,2 f; GMGS:
0,18 f.
Axtell,
Teksas, USA, 31° 40’ N, 96° 58’ W. W 1943 roku wyorano
kamień ważący 6,2 kg. Jest bardzo podobny do Allende, ale
jest bardziej zwietrzały i ma trudnotopliwe wrostki inne niż
typowe dla Allende. Sklasyfikowany jako CV3.0.
JanW: 1,28 s.
Efremovka,
Kazachstan, 52° 30’ N, 77° E. W lipcu 1962 roku znaleziono
kamień ważący 21 kg. Typ CV3.2.
KMaG: 1,8 sc.
Northwest Africa 1465,
Sahara Zachodnia. W 2001 r. znaleziono na pustyni wiele
zwietrzałych okazów, w większości pokrytych skorupą, o
łącznej wadze 3000 g. Zawierają chondry, ziarna minerałów i
CAI w zwartej, bezwodnej masie skalnej złożonej z żelazowego
oliwinu, wapniowego piroksenu, enstatytu, troilitu, metalu i
produktów wietrzenia. Sklasyfikowany jako anomalny chondryt
CV3.
JSzW: 3,40 s; GMik: 2,6 sc; RITc: 0,6
sc.
Northwest Africa 2086.
W listopadzie 2003 roku kupiono w Rissani wiele kamyków
ważących łącznie 780 g. Mało zwietrzałe, bez zmian szokowych
(S1, W1).
JanW: 1,62 ep.
Northwest Africa 2180,
JanW: 1,50 sc.
Northwest Africa 3118.
W grudniu 2003 r. Adam i Greg Hupe zakupili w Erfoud, w
Maroku setki meteorytów o łącznej wadze 5895 g. Meteoryty są
oliwkowo-szare lub brązowe zależnie od stopnia zwietrzenia.
Chondry przeważnie mniejsze niż 2 mm, ale czasem mają nawet
8 mm średnicy. Niektóre chondry zawierają ziarenka metalu.
MCiD: 28,98 ep, 3,84 fs; KMaG: 28,6 hs;
JanW: 7,30 ep; JSzW: 3,66 s; AKiW: 3,3 fs;
GMik: 2,87 sc; JPłB: 1,99 ep; KZT: 0,34
ep.
Vigarano,
Włochy, 44° 51’ N, 11° 24’ E. Wieczorem, 22 stycznia 1910
roku, po detonacjach zobaczono, jak spadł jeden kamień
ważący około 11,5 kg. Po miesiącu znaleziono drugi kamień o
wadze 4,5 kg.
JanW: 0,70 f; KMaG: 0,11 sc.
W tle: meteoryt Allende |
